О природе спиральных рукавов Во взаимодействующей галактике M51
- Авторы: Сахибов Ф.Х.1, Костюк В.С.2, Гусев А.С.2, Шимановская Е.В.2
-
Учреждения:
- Университет прикладных наук Гессен-Фридберг
- Московский государственный университет им. М. В. Ломоносова, Государственный астрономический институт им. П. К. Штернберга
- Выпуск: Том 102, № 7 (2025)
- Страницы: 541-558
- Раздел: СТАТЬИ
- URL: https://rjraap.com/0004-6299/article/view/690639
- DOI: https://doi.org/10.31857/S0004629925070021
- EDN: https://elibrary.ru/qbgjia
- ID: 690639
Цитировать
Полный текст



Аннотация
В этой работе мы исследовали радиальное изменение распространения звездообразования поперек спирального рукава в близлежащей спиральной галактике NGC 5194 (M51a) путем анализа пространственного распределения молодых звездных скоплений и ближайших к ним областей H II. Анализ каждого спирального рукава по отдельности показал значительные различия радиальных профилей среднего азимутального смещения. В то время как радиальный профиль в северном рукаве согласуется с предсказаниями теории стационарной волны плотности для отстающих спиралей, объяснение радиального профиля в южном рукаве требует, чтобы скорость спирального узора была выше скорости вращения материи в диске внутри коротационного круга и ниже скорости вращения материи за его пределами. В это же время разные радиальные профили среднего азимутального смещения в двух рукавах объединяет общая локализация коротационных резонансов, подтвержденная независимыми исследованиями с использованием разных методов.
Об авторах
Ф. Х. Сахибов
Университет прикладных наук Гессен-Фридберг
Email: fsakhibov@yahoo.com
Фридберг, Германия
В. С. Костюк
Московский государственный университет им. М. В. Ломоносова, Государственный астрономический институт им. П. К. Штернберга
Email: fsakhibov@yahoo.com
Москва, Россия
А. С. Гусев
Московский государственный университет им. М. В. Ломоносова, Государственный астрономический институт им. П. К. Штернберга
Email: fsakhibov@yahoo.com
Москва, Россия
Е. В. Шимановская
Московский государственный университет им. М. В. Ломоносова, Государственный астрономический институт им. П. К. Штернберга
Автор, ответственный за переписку.
Email: fsakhibov@yahoo.com
Москва, Россия
Список литературы
- B. Lindblad, Stockholms Observ. Annaler 5, 5 (1963).
- C.C. Lin and F.H. Shu, Astrophys. J. 140, 646 (1964).
- G. Bertin, C.C. Lin, S.A. Lowe, and R.P. Thurstans, Astrophys. J. 338, 78 (1989).
- G. Bertin, C.C. Lin, S.A. Lowe, and R.P. Thurstans, Astrophys. J. 338, 104 (1989).
- R.B. Tully, Astrophys. J. Suppl. 27, 449 (1974).
- A. Toomre, in The Formation and Dynamics of Galaxies, edited by J.R. Shakeshaft, IAU Symp. 58, 347 (1974).
- D.M. Elmegreen, B.G. Elmegreen, A. Yau, E. Athanassoula, et al., Astrophys. J. 737(1), id. 32 (2011), arXiv:1106.4840 [astro-ph.GA].
- B.G. Elmegreen, D.M. Elmegreen, and P.E. Seiden, Astrophys. J. 343, 602 (1989).
- P. Zimmer, R.J. Rand, and J.T. McGraw, Astrophys. J. 607(1), 285 (2004), arXiv:astro-ph/0404365.
- S.E. Meidt, R.J. Rand, M.R. Merrifield, R. Shetty, and S.N. Vogel, Astrophys. J. 688(1), 224 (2008), arXiv:0807.1902 [astro-ph].
- S. Howard and G.G. Byrd, in NASA Conference Publication, edited by J.W. Sulentic, W.C. Keel, and C.M. Telesco, NASA Conf. Publ. 3098, 577 (1990).
- H. Salo and E. Laurikainen, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 319(2), 393 (2000).
- Y. Miyamoto, N. Nakai, and N. Kuno, Publ. Astron. Soc. Japan 66(2), id. 36 (2014), arXiv:1311.5218 [astro-ph.GA].
- D. Colombo, Ph.D. thesis, Ruprecht-Karls University of Heidelberg, Germany (2013).
- M.E. Dixon, Astrophys. J. 164, 411 (1971).
- M.A. Smirnov and F.K. Sakhibov, Akademiia Nauk Tadzhikskoi SSR Doklady 24(12), 725 (1981).
- Y.N. Efremov, Soviet Astron. Letters 11, 69 (1985).
- L.N. Berdnikov, Soviet Astron. Letters 13, 45 (1987).
- J.E. Beckman and J. Cepa, Astron. and Astrophys. 229, 37 (1990).
- I. Puerari and H. Dottori, Astrophys. J. 476(2), L73 (1997), arXiv:astro-ph/9611150.
- D.M. Gittins and C.J. Clarke, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 349(3), 909 (2004), arXiv:astro-ph/0312562.
- F. Egusa, Y. Sofue, and H. Nakanishi, Publ. Astron. Soc. Japan 56, L45 (2004), arXiv:astro-ph/0410469.
- X. Zhang and R.J. Buta, Astron. J. 133(6), 2584 (2007), arXiv:astro-ph/0610728.
- D. Tamburro, H.W. Rix, F. Walter, E. Brinks, W. J. G. de Blok, R.C. Kennicutt, and M.M. Mac Low, Astron. J. 136(6), 2872 (2008), arXiv:0810.2391 [astro-ph].
- R.J. Buta and X. Zhang, Astrophys. J. Suppl. 182(2), 559 (2009), arXiv:0903.4695 [astro-ph.CO].
- F. Egusa, K. Kohno, Y. Sofue, H. Nakanishi, and S. Komugi, Astrophys. J. 697(2), 1870 (2009), arXiv:0904.3121 [astro-ph.CO].
- E.E. Martnez-Garca, R.A. González-Lópezlira, and G. Bruzual-A, Astrophys. J. 694(1), 512 (2009), arXiv:0812.3647 [astro-ph].
- H. Pour-Imani, D. Kennefick, J. Kennefick, B.L. Davis, D.W. Shields, and M. Shameer Abdeen, Astrophys. J. Letters 827(1), L2 (2016), arXiv:1608.00969 [astro-ph.GA].
- F. Egusa, E. Mentuch Cooper, J. Koda, and J. Baba, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 465(1), 460 (2017), arXiv:1610.06642 [astro-ph.GA].
- F. Shabani, E.K. Grebel, A. Pasquali, E. D’Onghia, et al., Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 478(3), 3590 (2018), arXiv:1805.05643 [astro-ph.GA].
- R. Miller, D. Kennefick, J. Kennefick, M. Shameer Abdeen, E. Monson, R.T. Eufrasio, D.W. Shields, and B.L. Davis, Astrophys. J. 874(2), id. 177 (2019), arXiv:1907.09390 [astro-ph.GA].
- T.G. Peterken, M.R. Merrifield, A. Aragón-Salamanca, N. Drory, C.M. Krawczyk, K.L. Masters, A.-M. Weijmans, and K.B. Westfall, Nature Astron. 3, 178 (2019), arXiv:1809.08048 [astro-ph.GA].
- F. Sakhibov, A.S. Gusev, and C. Hemmerich, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 508(1), 912 (2021), arXiv:2109.02719 [astro-ph.GA].
- S. Abdeen, D. Kennefick, J. Kennefick, R. Miller, D.W. Shields, E.B. Monson, and B.L. Davis, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 496(2), 1610 (2020), arXiv:2002.02307 [astro-ph.GA].
- S. Abdeen, B.L. Davis, R. Eufrasio, D. Kennefick, et al., Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 512(1), 366 (2022), arXiv:2010.14540 [astro-ph.GA].
- E.E. Martnez-Garca, R.A. González-Lópezlira, and I. Puerari, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 524(1), 18 (2023), arXiv:2306.08037 [astro-ph.GA].
- M. Fujimoto, Astrophys. J. 152, 391 (1968).
- W.W. Roberts, Astrophys. J. 158, 123 (1969).
- S.B. Pikel’ner, Soviet Astron. 14, 602 (1971).
- J. Font, J.E. Beckman, B. Epinat, K. Fathi, L. Gutiérrez, and O. Hernandez, Astrophys. J. Letter 741(1), id. L14 (2011), arXiv:1109.5574 [astro-ph.GA].
- J. Font, J.E. Beckman, M. Querejeta, B. Epinat, P.A. James, J. Blasco-Herrera, S. Erroz-Ferrer, and I. Pérez, Astrophys. J. Suppl. 210(1), id. 2 (2014), arXiv:1310.3415 [astro-ph.GA].
- F.K. Sakhibov and M.A. Smirnov, Soviet Astron. 31, 132 (1987).
- A.A. Marchuk, Astron. and Astrophys. 686, id. L14 (2024), arXiv:2405.14483 [astro-ph.GA].
- M. Louie, J. Koda, and F. Egusa, Astrophys. J. 763(2), id. 94 (2013), arXiv:1301.2601 [astro-ph.CO].
- R.A. Scheepmaker, H. J. G. L.M. Lamers, P. Anders, and S.S. Larsen, Astron. and Astrophys. 494(1), 81 (2009), arXiv:0812.1417 [astro-ph].
- J.L. Pineda, J. Stutzki, C. Buchbender, J. Koda, et al., Astrophys. J. 900(2), id. 132 (2020), arXiv:2008.01745 [astro-ph.GA].
- K. Foyle, H.W. Rix, C.L. Dobbs, A.K. Leroy, and F. Walter, Astrophys. J. 735(2), id. 101 (2011), arXiv:1105.5141 [astro-ph.CO].
- S. Kendall, R.C. Kennicutt, and C. Clarke, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 414(1), 538 (2011), arXiv:1101.5764 [astro-ph.GA].
- S. Kendall, C. Clarke, and R.C. Kennicutt, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 446(4), 4155 (2015), arXiv:1411.5792 [astro-ph.GA].
- A.A. Marchuk, I.V. Chugunov, G.A. Gontcharov, A.V. Mosenkov, et al., Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 528(2), 1276 (2024), arXiv:2402.08531 [astro-ph.GA].
- A.R. Pettitt, E.J. Tasker, J.W. Wadsley, B.W. Keller, and S.M. Benincasa, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 468(4), 4189 (2017), arXiv:1704.04127 [astro-ph.GA].
- C.L. Dobbs, C. Theis, J.E. Pringle, and M.R. Bate, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 403(2), 625 (2010), arXiv:0912.1201 [astro-ph.GA].
- J.P. Vallée, New Astronomy 76, id. 101337 (2020), arXiv:1911.06798 [astro-ph.GA].
- V.S. Kostiuk, A.A. Marchuk, and A.S. Gusev, Res. Astron. and Astrophys. 24(7), id. 075007 (2024), arXiv:2405.10673 [astro-ph.GA].
- A.S. Gusev and E.V. Shimanovskaya, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 488(3), 3045 (2019), arXiv:1907.02934 [astro-ph.GA].
- A.A. Marchuk, A.V. Mosenkov, I.V. Chugunov, V.S. Kostiuk, M.N. Skryabina, and V.P. Reshetnikov, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 527(1), L66 (2024), arXiv:2309.16232 [astro-ph.GA].
- B.G. Elmegreen and C.J. Lada, Astrophys. J. 214, 725 (1977).
- M.W. Mueller and W.D. Arnett, Astrophys. J. 210, 670 (1976).
- P.E. Seiden and H. Gerola, Fundam. Cosmic Phys. 7, 241 (1982).
- B.G. Elmegreen, in EAS Publications Series, edited by C. Charbonnel and T. Montmerle, EAS Publ. Ser. 51, 45 (2011), arXiv:1101.3112 [astro-ph.GA].
- S. Oikawa and Y. Sofue, Publ. Astron. Soc. Japan 66(4), id. 77 (2014), arXiv:1406.7625 [astro-ph.GA].
- R.C. Kennicutt, Jr., L. Armus, G. Bendo, D. Calzetti, et al., Publ. Astron. Soc. Pacific 115(810), 928 (2003), arXiv:astroph/0305437.
- A.S. Gusev, E.V. Shimanovskaya, N.I. Shatsky, F. Sakhibov, A.E. Piskunov, and N.V. Kharchenko, Open Astronomy 27(1), 98 (2018).
- L. Gutiérrez, J.E. Beckman, and V. Buenrostro, Astron. J. 141(4), id. 113 (2011), arXiv:1101.2614 [astro-ph.CO].
- Z.N. Honig and M.J. Reid, Astrophys. J. 800(1), id. 53 (2015), arXiv:1412.1012 [astro-ph.GA].
- S. Savchenko, A. Marchuk, A. Mosenkov, and K. Grishunin, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 493(1), 390 (2020), arXiv:2001.09110 [astro-ph.GA].
- M. Querejeta, S.E. Meidt, E. Schinnerer, S. Garca-Burillo, et al., Astron. and Astrophys. 588, id. A33 (2016), arXiv:1510.03440 [astro-ph.GA].
- D. Colombo, S.E. Meidt, E. Schinnerer, S. Garca-Burillo, et al., Astrophys. J. 784(1), id. 4 (2014), arXiv:1401.3759 [astro-ph.GA].
- X. Zhang and R.J. Buta, arXiv:1203.5334 [astro-ph.GA] (2012).
- J. Font, J.E. Beckman, B. Epinat, C.L. Dobbs, and M. Querejeta, Astrophys. J. 966(1), id. 110 (2024).
- S.N. Vogel, R.J. Rand, R.A. Gruendl, and P.J. Teuben, Publ. Astron. Soc. Pacific 105, 666 (1993).
- D.W. Shields, B. Boe, C.L. Henderson, M. Hartley, B.L. Davis, H. Pour Imani, D. Kennefick, and J.D. Kennefick, AAS Meeting Abstracts 225, id. 250.09 (2015).
- R. Shetty, S.N. Vogel, E.C. Ostriker, and P.J. Teuben, Astrophys. J. 665(2), 1138 (2007), arXiv:0705.3240 [astro-ph].
- B.G. Elmegreen, D.M. Elmegreen, and L. Montenegro, Astrophys. J. Suppl. 79, 37 (1992).
- H.-W. Rix and M.J. Rieke, Astrophys. J. 418, 123 (1993).
- C. Theis and C. Spinneker, Astrophys. Space Sci. 284(2), 495 (2003), arXiv:astro-ph/0306502.
- J. Braine, A. Hughes, E. Rosolowsky, P. Gratier, D. Colombo, S. Meidt, and E. Schinnerer, Astron. and Astrophys. 633, id. A17 (2020), arXiv:1911.08977 [astro-ph.GA].
- S. Comerón, J.H. Knapen, J.E. Beckman, E. Laurikainen, H. Salo, I. Martnez-Valpuesta, and R.J. Buta, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 402(4), 2462 (2010), arXiv:0908.0272 [astro-ph.CO].
- S. Comerón, H. Salo, E. Laurikainen, J.H. Knapen, et al., Astron. and Astrophys. 562, id. A121 (2014), arXiv:1312.0866 [astro-ph.GA].
- J.F. Sygnet, M. Tagger, E. Athanassoula, and R. Pellat, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 232, 733 (1988).
- J. Baba, T.R. Saitoh, and K. Wada, Astrophys. J. 763(1), id. 46 (2013), arXiv:1211.5401 [astro-ph.GA].
- P. Rautiainen and H. Salo, Astron. and Astrophys. 348, 737 (1999).
- R. Roškar, V.P. Debattista, T.R. Quinn, and J. Wadsley, Monthly Not. Roy. Astron. Soc. 426(3), 2089 (2012), arXiv:1110.4413 [astro-ph.GA].
- I. Minchev, B. Famaey, A.C. Quillen, and W. Dehnen, European Phys. J. Web Conf. 19, id. 07002 (2012), arXiv:1111.0195 [astro-ph.GA].
Дополнительные файлы
